Odszkodowanie z tytułu dyscyplinarnego zwolnienia z pracy

Paweł Skoczniak
rozwiń więcej
Odszkodowanie z tytułu dyscyplinarnego zwolnienia z pracy. /Fot. Fotolia / Fotolia
Zwolnienie dyscyplinarne jest dopuszczalne wyłącznie w określonych przez prawo przypadkach. W przypadkach zastosowania tej formy rozwiązania stosunku pracy wbrew przepisom kodeksu pracy, pracownik może uzyskać odszkodowanie na drodze sądowej.

Pytanie:

Autopromocja

Stowarzyszenie zwolniło pracownika dyscyplinarnie. Pracownik wygrał jednak sprawę w sądzie pracy i otrzymał odszkodowanie. Czy od odszkodowania pobiera się zaliczkę na podatek dochodowy?

Nie – takie odszkodowanie jest wolne od podatku dochodowego. Stowarzyszenie nie musi wykonywać obowiązków płatnika wobec wypłacanej z tego tytułu kwoty. Wynika to z art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej: updof), zgodnie z którym wolne od podatku są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw – z wyjątkiem m.in:

Zobacz także: Zmiana warunków wynagradzania

  • określonych w prawie pracy odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę,
  • odpraw pieniężnych wypłacanych na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników,
  • odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia funkcjonariuszom pozostającym w stosunku służbowym,
  • odszkodowań przyznanych na podstawie przepisów o zakazie konkurencji,
  • odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód innych niż ugody sądowe.

Aby sprawdzić, czy odszkodowanie wypłacone pracownikowi podlega temu zwolnieniu, należy sięgnąć do ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (dalej: k.p.). Przepis art. 56 § 1 k.p. stanowi, że pracownikowi, z którym rozwiązano umowę o pracę bez wypowiedzenia z naruszeniem przepisów o rozwiązywaniu umów o pracę w tym trybie, przysługuje roszczenie o przywrócenie do pracy na poprzednich warunkach albo o odszkodowanie. O przywróceniu do pracy lub odszkodowaniu orzeka sąd pracy. Stosuje się tu odpowiednio art. 45 § 2 i 3 k.p., które stanowią, że sąd pracy może nie uwzględnić żądania pracownika uznania wypowiedzenia za bezskuteczne lub przywrócenia do pracy, jeżeli ustali, że uwzględnienie takiego żądania jest niemożliwe lub niecelowe – w takim przypadku sąd pracy orzeka o odszkodowaniu. Tej reguły zastąpienia żądania przywrócenia do pracy wypłatą odszkodowania z zasady nie orzeka się wobec pracowników korzystających z ochrony przed zwolnieniem (z wyjątkiem sytuacji upadłości pracodawcy).

Polecamy serwis: Zatrudnianie i zwalnianie

Na podstawie art. 58 k.p. odszkodowanie przysługuje w wysokości wynagrodzenia za okres wypowiedzenia. Jeżeli rozwiązano umowę o pracę, zawartą na czas określony albo na czas wykonania określonej pracy, odszkodowanie przysługuje w wysokości wynagrodzenia za czas, do którego umowa miała trwać – nie więcej jednak niż za 3 miesiące.

Należy też pamiętać o zasadzie, zgodnie z którą, w razie rozwiązania przez pracodawcę umowy o pracę zawartej na czas określony lub na czas wykonania określonej pracy z naruszeniem przepisów o rozwiązywaniu umów o pracę bez wypowiedzenia, pracownikowi przysługuje wyłącznie odszkodowanie, jeżeli upłynął już termin, do którego umowa miała trwać, lub gdy przywrócenie do pracy byłoby niewskazane ze względu na krótki okres, jaki pozostał do upływu tego terminu. Jeżeli pracodawca rozwiązał umowę o pracę w okresie wypowiedzenia z naruszeniem przepisów o rozwiązywaniu umów o pracę bez wypowiedzenia, pracownikowi przysługuje wyłącznie odszkodowanie. Odszkodowanie przysługuje w wysokości wynagrodzenia za czas do upływu okresu wypowiedzenia.

Z powyższych reguł k.p. wynika, że żadne z odszkodowań wymienionych w tych przepisach, związane z wadliwym prawnie wypowiedzeniem umowy o pracę przez pracodawcę, nie jest wyjątkiem, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3 updof.

Stanowisko przedstawione w odpowiedzi potwierdzają też interpretacje organów podatkowych. Przykładowo, w interpretacji indywidualnej z 22 marca 2013 r. Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy (sygn. ITPB2/415-1169/12/RS) rozpatrywał sprawę pracownika spółki zatrudnionego na podstawie umowy o pracę, który został zwolniony dyscyplinarnie za palenie papierosów na terenie firmy. Palenie było zabronione ze względu na wysokie ryzyko przechowywanych łatwopalnych materiałów w magazynach. Nawet w regulaminie pracy był zawarty zapis o zakazie palenia. Były pracownik odwołał się do sądu, który stwierdził, że ryzyko zakładu nie jest podstawą do zwolnienia dyscyplinarnego. Byłemu pracownikowi spółki, na podstawie art. 56 § 1 k.p., zasądzono więc odszkodowanie tytułem niezgodnego z przepisami prawa rozwiązania umowy o pracę. Organ podatkowy potwierdził jednocześnie, że wypłacone pracownikowi odszkodowanie, zasądzone na podstawie przepisów k.p., korzysta ze zwolnienia przedmiotowego z art. 21 ust. 1 pkt 3 updof. W takich sytuacjach na stowarzyszeniu, jako byłym pracodawcy, nie będzie zatem ciążył obowiązek pobrania zaliczki na podatek dochodowy.

Zadaj pytanie na: Forum Kadry

Podstawa prawna:

Kadry
Pilotaż 4-dniowego tygodnia pracy: wyjaśnienia, konsultacje, wyniki analiz, przedstawiciel MŚP w zespole
28 maja 2025

Rusza pilotaż 4-dniowego tygodnia pracy. Rzecznik MŚP prosi o wyjaśnienia w tej sprawie. Apeluje również o gruntowne konsultacje i wyniki analiz dotyczące skróconego tygodnia pracy. Postuluje o włączenie przedstawiciela Rzecznika MŚP do zespołu ds. skróconego czasu pracy.

Zmiany w zawodzie psychologa 2025: jest projekt ustawy
27 maja 2025

Będą duże zmiany w zawodzie psychologa. Jest projekt ustawy o zawodzie psychologa oraz samorządzie psychologów. Aktualne przepisy są niezgodne z prawem. Co się zmieni?

ZUS: renta wdowia 2025. Komu się należy i jaka jest wysokość świadczenia? [WNIOSEK]
27 maja 2025

Seniorzy wciąż pytają komu w 2025 r. należy się renta wdowia. ZUS tłumaczy, ile wynosi świadczenie, jakie są warunki i jak złożyć wniosek. Czy można dorabiać do renty wdowiej?

Do 31 maja 2025 r. odpis na ZFŚS. Ile wynosi?
27 maja 2025

Pierwszą ratę odpisu na ZFŚS należy przekazać do końca maja 2025 roku (31 maja – sobota). Ile wynosi odpis na ZFŚS w 2025 roku? Kiedy trzeba wpłacić drugą ratę?

Pracujący, bezrobotni i bierni zawodowo. GUS opublikował wyniki wstępne BAEL w I kwartale 2025 r.
26 maja 2025

Główny Urząd Statystyczny opublikował wyniki wstępne Badania Aktywności Ekonomicznej Ludności (BAEL) w I kwartale 2025 r. Wyniki te odnoszą się do ludności przebywającej lub zamierzającej przebywać na terenie kraju przez co najmniej 12 miesięcy, zamieszkałej w gospodarstwach domowych.

Work-life balance wciąż wyzwaniem polskich mam
25 maja 2025

Im starsze dziecko, tym większe zaangażowanie kobiet w nieodpłatną pracę opiekuńczą. Chociaż rośnie udział ojców, to nadal jest on niewielki, zwłaszcza w opiece nad starszymi dziećmi. Takie wnioski płyną z raportu przygotowanego przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych i Fundację Share the Care.

Czerwiec 2025: kalendarz do druku [PDF]
23 maja 2025

Pobierz kalendarz czerwca 2025 do druku z miejscem na notatki. Czerwiec 2025 roku zawiera dwa święta ustawowo wolne od pracy. W tym miesiącu jest również Dzień Dziecka i Dzień Ojca. Najważniejsze daty już są zaznaczone. Wydrukuj i dopisz ważne notatki.

PPK: 10 dni i 3 miesiące to ważne terminy przy zawieraniu umowy o zarządzanie i prowadzenie PPK
22 maja 2025

Wdrożenie PPK to przede wszystkim wybór instytucji finansowej i zawarcie umowy o zarządzanie oraz umowy o prowadzenie PPK. Podmiot zatrudniający musi pamiętać o ważnych terminach: 10 dni i 3 miesiące. Jakie obowiązki ma pracodawca? Co z mikroprzedsiębiorcą?

O 339,50 zł więcej dorobi emeryt i rencista od czerwca 2025 roku
21 maja 2025

Rosną limity dorabiania dla rencistów i wcześniejszych emerytów. Chodzi o kwoty, po przekroczeniu których ZUS obniża lub zawiesza pobierane świadczenie emerytalne lub rentowe. To dobra wiadomość.

Zautomatyzuj HR z SyKOF HR i przygotuj organizację na erę AI
22 maja 2025

Automatyzacja to nie tylko wygoda – to fundament dla wdrażania sztucznej inteligencji w HR. System SyKOF HR wspiera organizacje w cyfrowej transformacji procesów kadrowo-płacowych, integrując się z ekosystemem ERP i tworząc fundament pod przyszłościowe zastosowania AI.

pokaż więcej
Proszę czekać...
OSZAR »