Czy przejście na emeryturę matczyną uprawnia do odprawy emerytalnej

Małgorzata Piętka
ekspert w dziedzinie kadr i płac, prawa pracy i ubezpieczeń społecznych oraz prawa podatkowego, prawnik
rozwiń więcej
emerytura, ppk, oszczędności/fot. shutterstock
Czy osobie, która rozwiązuje umowę o pracę w związku z uzyskaniem prawa do matczynej emerytury, pracodawca ma obowiązek wypłaty odprawy emerytalnej?

Jedna z naszych pracownic chce rozwiązać umowę o pracę w związku z przejściem na rodzicielskie świadczenie uzupełniające, tzw. emeryturę matczyną (spełnia warunki do jego otrzymania, ale nie jest jeszcze na emeryturze). Czy będzie jej przysługiwać odprawa emerytalna? - pyta Czytelniczka z Koszalina.

Autopromocja

Nie. Rodzicielskie świadczenie uzupełniające nie ma charakteru emerytury ani renty z tytułu niezdolności do pracy, o których mowa w przepisach emerytalnych. Z powodu nabycia bowiem prawa do emerytury lub renty pracownik może ubiegać się o wypłatę odprawy. Świadczenie rodzicielskie ma odrębny, specjalny cel. Stanowi zabezpieczenie sytuacji dochodowej osób, które poświęciły się wychowaniu co najmniej czworga dzieci. Przyznanie do niego prawa nie jest związane z wcześniejszym opłacaniem składek na ubezpieczenia społeczne. Jednak w przypadku gdy do rozwiązania umowy dojdzie w związku z jednoczesnym przejściem na świadczenie rodzicielskie i emeryturę lub rentę, Państwa pracownica nabędzie prawo do odprawy.

Odprawa emerytalno-rentowa ma charakter jednorazowy i przysługuje pracownikowi spełniającemu warunki uprawniające do emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy, którego stosunek pracy ustał w związku z przejściem na te świadczenia (art. 921 Kodeksu pracy). Przepis ten zawiera zamknięty katalog przesłanek, które pracownik musi spełnić łącznie, aby nabyć prawo do odprawy, czyli:

  • w chwili ustania stosunku pracy spełnia warunki uprawniające go do emerytury (m.in. ma wymagany wiek emerytalny) lub renty z tytułu niezdolności do pracy, wskazanych w przepisach emerytalnych,
  • nastąpiło rozwiązanie stosunku pracy,
  • pracownik musi faktycznie przejść na emeryturę lub rentę,
  • istnieje związek między ustaniem stosunku pracy a przejściem na ww. świadczenia.

Zasadniczo wysokość odprawy emerytalno-rentowej stanowi 1-miesięczne wynagrodzenie.

Rodzicielskie świadczenie uzupełniające nie jest emeryturą ani rentą w rozumieniu przepisów emerytalnych, co ma znaczenie przy ustalaniu prawa do odprawy. Celem tego świadczenia jest zapewnienie niezbędnych środków utrzymania osobom, które zrezygnowały z zatrudnienia lub innej działalności zarobkowej albo ich nie podjęły ze względu na wychowywanie dzieci. Wskazane świadczenie ma charakter socjalny i może zostać przyznane:

  • matce, która urodziła i wychowała lub wychowała co najmniej czworo dzieci,
  • ojcu, który wychował co najmniej czworo dzieci, w przypadku śmierci matki dzieci albo porzucenia dzieci przez matkę lub w przypadku długotrwałego zaprzestania wychowywania dzieci przez matkę,
  • matce po osiągnięciu 60 lat albo ojcu po osiągnięciu 65 lat, w przypadku gdy nie posiada dochodu zapewniającego niezbędne środki utrzymania.

Świadczenie rodzicielskie nie może być wyższe od najniższej emerytury. Nie przysługuje ono osobie uprawnionej do emerytury lub renty w wysokości co najmniej najniższej emerytury. W przypadku pobierania emerytury lub renty w wysokości niższej od najniższej emerytury świadczenie stanowi dopełnienie jej wysokości do kwoty najniższej emerytury.

Zatem jedynymi elementami, które łączą rodzicielskie świadczenie uzupełniające z emeryturą (przyznawaną na ogólnych zasadach), są jego wysokość i w pewnych okolicznościach wiek osoby uprawnionej.

Polecamy: Monitor Prawa Pracy i Ubezpieczeń

Pracownik, który spełnia warunki do uzyskania rodzicielskiego świadczenia uzupełniającego, może je otrzymać niezależnie od przejścia na emeryturę. Są to dwa odrębne świadczenia i o różnym charakterze. Jednak rozwiązanie stosunku pracy z powodu przejścia na świadczenie rodzicielskie nie uprawnia Państwa pracownicy do odprawy emerytalnej.

Przejście na uzupełniające świadczenie rodzicielskie nie uprawnia do odprawy emerytalno-rentowej.

Gdyby Państwa pracownica rozwiązała stosunek pracy w związku z przejściem na emeryturę lub rentę z tytułu niezdolności do pracy i jednocześnie na uzupełniające świadczenie rodzicielskie, przysługiwałaby jej odprawa, ale wyłącznie z powodu przejścia na świadczenie z systemu emerytalnego.

PODSTAWA PRAWNA

Kadry
Zaufanie pracowników: jaką jest dla firmy wartością, co zrobić by ją budować
19 cze 2025

Stwierdzenie, że zaufanie pracowników zwiększa wyniki firmy, nie budzi kontrowersji. Firmy radzą sobie lepiej, gdy ich pracownicy im ufają. Czy można jednak przeliczyć zaufanie na konkretny wynik finansowy?

Czy będą zmiany dla osób z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności?
18 cze 2025

Osoby niepełnosprawne ruchowo w stopniu umiarkowanym czują się dyskryminowane. Z tego powodu do Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej skierowano kilka ważnych pytań. Wątpliwości na temat ewentualnych zmian w obowiązujących przepisach rozwiewa Pełnomocnik Rządu do spraw Osób Niepełnosprawnych Łukasz Krasoń.

Czas pracy kadry zarządzającej (kierownicy, dyrektorzy i inni). Czy wszyscy menadżerowie nie mają prawa do nadgodzin? Co wynika z kodeksu pracy i orzecznictwa?
18 cze 2025

Czas pracy kadry zarządzającej w Polsce podlega szczególnym regulacjom prawnym, które różnią się od zasad obowiązujących pracowników wykonujących zadania operacyjne. Przepisy kodeksu pracy wskazują możliwość wyłączenia menadżerów pełniących funkcje kierownicze z norm dotyczących limitów czasu pracy i rozliczania nadgodzin. W praktyce pojawiają się liczne pytania, jak te zasady stosować, a orzecznictwo sądowe dostarcza cennych wskazówek.

Od 19 czerwca 2025 r. kolosalne podwyżki dla tych pracowników. Rozporządzenie w mocy, po nowemu zarabiają do 23 000 zł a dodatki do 3 400 zł
18 cze 2025

W wielu tekstach skupiamy się na podwyżkach dla pracowników samorządowych, dla pracowników w budżetówce, w tym nauczycieli, policjantów czy w służbie zdrowia, a warto też pamiętać o innych grupach zawodowych, może bardziej niszowych, ale jednak istniejących od dawna na polskim rynku pracy. Już od 19 czerwca 2025 r. kolosalne podwyżki dla tych pracowników. Rozporządzenie jest w mocy i po nowemu pracownicy zarabiają do 23 000 zł a dodatki do wynagrodzenia to nawet do 3 400 zł. Dla wielu takie stawki to tylko marzenie.

Niedoszacowane ryzyko w branży budowlanej. Blisko 3,5 tys. wypadków w 2024 r.
17 cze 2025

W branży budowlanej co roku dochodzi do tysięcy wypadków – w 2024 r. odnotowano 3442 zdarzenia, 78 osób zginęło, a 57 zostało ciężko rannych (dane GUS). Choć główną przyczyną jest błąd ludzki, finansową odpowiedzialność ponoszą pracodawcy. Dzięki rozszerzonej polisie OC możliwe jest przeniesienie roszczeń na ubezpieczyciela, jednak pośrednicy ubezpieczeniowi ostrzegają: firmy często zaniżają sumy gwarancyjne i bagatelizują ryzyko.

Wakacyjna praca nastolatków 2025 [Co mówią przepisy i na co muszą uważać rodzice oraz pracodawcy]
17 cze 2025

Sezon letni to czas, gdy młodzież chętnie podejmuje się pierwszych zawodowych wyzwań. Jednak zanim nastolatek trafi do pracy w gastronomii, biurze czy przy zbiorach owoców, warto upewnić się, że jego zatrudnienie jest zgodne z prawem. Eksperci Job Impulse przypominają, że przepisy jasno określają, kto, kiedy i w jakich warunkach może pracować w czasie wakacji.

Dodatkowa praca: co teraz motywuje do szukania drugiego etatu lub innej możliwości dorobienia
16 cze 2025

Powody podejmowania dodatkowej pracy nie zawsze mają wymiar dochodowy. Owszem, najwięcej osób szuka pracy na drugi etat, bo nie wystarcza im pieniędzy na utrzymanie. Jednak wśród motywów znajdują się zgoła inne, na przykład chęć zdobycia dodatkowych doświadczeń zawodowych.

Pracujesz na własnym laptopie? Co to oznacza dla ciebie i dla twojego pracodawcy
15 cze 2025

Jeszcze kilka lat temu strategia Bring Your Own Device - BYOD, polegająca na tym, że pracownik wykonuje swoje zadania na prywatnym komputerze, laptopie lub telefonie, była postrzegana jako nowoczesne podejście do organizacji pracy. Cyberzagrożenia w ostatnim czasie zasadniczo zmieniają tę optykę.

Od 1 lipca 2025 r. farmaceuci zarobią nawet 10 554 zł brutto. Nowa siatka płac w ochronie zdrowia
12 cze 2025

Od 1 lipca 2025 r. obowiązywać będą nowe minimalne wynagrodzenia dla farmaceutów zatrudnionych w placówkach ochrony zdrowia. Wzrost płac wyniesie nawet 1 300 zł brutto miesięcznie. To efekt corocznej waloryzacji stawek wynikającej z ustawy o minimalnych wynagrodzeniach w ochronie zdrowia, powiązanej ze wzrostem przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej.

4 dni pracy i 35 dni urlopu? Tak może wyglądać 2026 rok!
12 cze 2025

Rząd zapowiada gruntowną reformę Kodeksu pracy. W centrum zmian są: skrócenie tygodnia pracy do czterech dni lub 35 godzin oraz wydłużenie urlopu wypoczynkowego do 35 dni. Nowe przepisy mogą wejść w życie już od 2026 roku. Choć projekt budzi entuzjazm wielu pracowników, jego wdrożenie wymaga kompromisów z pracodawcami i szczegółowych analiz kosztów.

pokaż więcej
Proszę czekać...
OSZAR »