Wysokość odszkodowania z tytułu braku terminowego wydania świadectwa pracy

Izabela Dziubak, aplikant radcowski w Kancelarii Prawa Pracy "Wojewodka i Wspólnicy" Sp. k.

Autopromocja

Wydanie świadectwa pracy

Zgodnie z art. 97 Kodeksu pracy (K.p.) pracodawca ma obowiązek wydania pracownikowi świadectwa pracy w związku z rozwiązaniem lub wygaśnięciem stosunku pracy. Obowiązek ten powstaje automatycznie z chwilą rozwiązania lub wygaśnięcia stosunku pracy, z wyjątkami dotyczącymi umów terminowych przewidzianymi w art. 97 § 11 kodeksu pracy. Termin na wydanie świadectwa pracy przez pracodawcę został przez ustawodawcę w kodeksie pracy określony jako „niezwłoczny”. Takie określenie terminu zostało doprecyzowane w §2 Rozporządzenia w sprawie świadectwa, zgodnie z którym wydanie świadectwa pracy powinno nastąpić do rąk pracownika lub osoby przez niego upoważnionej na piśmie w dniu,w którym następuje rozwiązanie lub wygaśnięcie stosunku pracy.

Dopiero jeżeli wydanie świadectwa pracy pracownikowi albo osobie przez niego upoważnionej nie jest możliwe, pracodawca, nie później niż w ciągu 7 dni od dnia ustania stosunku pracy, przesyła świadectwo pracy pracownikowi lub tej osobie za pośrednictwem poczty albo doręcza go w inny sposób.

Rekomendowany produkt: PITY 2015 z płytą CD

Należy zaznaczyć, że w razie wygaśnięcia stosunku pracy z powodu śmierci pracownika, pracodawca powinien sporządzić świadectwo pracy i włączyć je do akt osobowych zmarłego pracownika. Z wnioskiem o wydanie przez pracodawcę świadectwa pracy może następnie wystąpić członek rodziny zmarłego pracownika, a także inna osoba będąca spadkobiercą tego pracownika.

Odszkodowanie za niewydanie świadectwa pracy w terminie

Ustawodawca dostrzegając rolę jaką w dalszym zatrudnieniu pracownika odgrywa co do zasady świadectwo pracy, które może przedstawić pracownik, przewidział w art. 99 kodeksu pracy roszczenie odszkodowawcze związane z niewywiązaniem się pracodawcy ze swojego obowiązku w tym zakresie. Jeżeli więc pracodawca nie wyda świadectwa pracy w terminie przewidzianym w przepisach lub też wyda niewłaściwe świadectwo pracy (czyli takie, które nie odpowiada wymaganiom prawa lub jego treść jest niezgodna z rzeczywistością), pracownikowi przysługuje roszczenie o naprawienie szkody wyrządzonej w ten sposób przez pracodawcę.

Zadaj pytanie: FORUM

Autopromocja

Zatrudnianie i zwalnianie pracowników

Sprawdź

Wysokość odszkodowania

Wysokość odszkodowania została w art. 99 § 2 K.p. określona jako wysokość wynagrodzenia za czas pozostawania bez pracy z powodu niemożliwości przedstawienia właściwego świadectwa pracy. Odszkodowanie jest jednak ograniczone do wynagrodzenia przysługującego maksymalnie za 6 tygodni. Należy pamiętać, że podstawą obliczenia odszkodowania z art. 99 K.p. nie jest wynagrodzenie dotychczas przysługujące u pracodawcy, z którym zakończony został stosunek pracy i który naruszył obowiązek wydania świadectwa pracy, lecz wynagrodzenie, które pracownik otrzymałby gdyby podjął zatrudnienie po uzyskaniu świadectwa pracy. Szkodą pracownika polegać bowiem może właśnie na utracie wynagrodzenia z nowego stosunku pracy lub też nieotrzymaniu zasiłku dla bezrobotnych w związku z niemożliwością zarejestrowania się w urzędzie pracy z uwagi na brak świadectwa pracy.

Utracone wynagrodzenie

Należy pamiętać, że określenie wysokości utraconego w ten sposób wynagrodzenia obciąża pracownika. Zgodnie z § 2 pkt. 9 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 29 maja 1996 w sprawie sposobu ustalania wynagrodzenia w okresie niewykonywania pracy oraz wynagrodzenia stanowiącego podstawę obliczania odszkodowań, odpraw, dodatków wyrównawczych do wynagrodzenia oraz innych należności przewidzianych w Kodeksie pracy, do obliczenia przysługującego pracownikowi wynagrodzenia będącego odszkodowaniem na podstawie art. 99 kodeksu pracy, stosuje się przewidziane w tym Rozporządzeniu zasady. Oznacza to zatem, że wysokość wynagrodzenia będzie obliczona tak jak naliczana jest wysokość ekwiwalentu pieniężnego za niewykorzystany urlop wypoczynkowy.

Autopromocja

Dokumentacja i oświadczenia związane z pracą zdalną – wzory dokumentów dla każdej formy pracy zdalnej

Sprawdź

Terminy wydawania świadectwa pracy

Inne roszczenia

Warto wspomnieć, że obok odszkodowania na podstawie art. 99 K.p., które ograniczone jest jedynie do szkody w postaci utraty wynagrodzenia i to w ograniczonej wysokości, pracownik może na zasadach ogólnych, a więc zgodnie z Kodeksem cywilnym dochodzić innych roszczeń związanych z innymi powstałymi przez nieotrzymanie świadectwa pracy uszczerbkami. Tezę tę potwierdził Sąd Najwyższy w wyroku z 13 października 2004 r, sygnatura II PK 36/04, w którym stwierdził, że pracownik może, na podstawie art. 471 Kodeksu cywilnego w związku z art. 300 Kodeksu pracy, dochodzić od pracodawcy naprawienia szkody innej niż utrata zarobków. Taką szkodą może być np. odmowa przyznania świadczenia z ubezpieczenia społecznego w związku z brakiem informacji o okresie pracy w szczególnych warunkach, która powinna być umieszczona w świadectwie pracy.

Podstawa prawna: 

• Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. -  Kodeks pracy: art. 97, art. 99, art. 300
• Rozporządzenie MPiPS z dnia 15 maja 1996 r w sprawie szczegółowej treści świadectwa pracy oraz sposobu i trybu jego wydawania i prostowania
• Rozporządzenie MPiPS z dnia 29 maja 1996 w sprawie sposobu ustalania wynagrodzenia w okresie niewykonywania pracy oraz wynagrodzenia stanowiącego podstawę obliczania odszkodowań, odpraw, dodatków wyrównawczych do wynagrodzenia oraz innych należności przewidzianych w Kodeksie pracy
• Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny  – art. 471