Jak Polska pomaga Ukraińcom w znalezieniu pracy?

Jak Polska pomaga Ukraińcom znaleźć pracę?

Dnia 1 kwietnia 2022 roku wpłynęła Interpelacja nr 32713 w sprawie stworzenia platformy łączącej pracodawców z poszukującymi pracy obywatelami Ukrainy uciekającymi przed wojną zgłoszona przez Riada Haidara, Dariusza Jońskiego i Barbarę Nowacką. W związku z przybyciem do Polski już ponad 2,2 mln osób z Ukrainy uciekających przed agresją Rosji potrzebne jest udzielenie im pomocy w znalezieniu pracy. Poseł Dariusz joński osobiście rozmawiał z obywatelami Ukrainy w Przemyślu. Twierdzili, że chcą podjąć jak najszybciej jakąkolwiek legalną pracę. Mogłaby to być opieka nad seniorami lub dziećmi, zajmowanie się sprawami porządkowymi, budowlanymi itp. Celem Ukraińców jest jak  normalne funkcjonowanie i przygotowanie się do powrotu do swojej ojczyzny po zakończeniu wojny, a następnie odbudowanie dorobku życiowego.

W interpelacji zwrócono się do Minister Rodziny i Polityki Społecznej, Marleny Maląg. Postawiono trzy następujące pytania:

1. W jaki sposób ministerstwo monitoruje sytuację obywateli Ukrainy, którzy obecnie są rozlokowani na terenie Rzeczypospolitej Polskiej i chcą podjąć pracę?
2. Czy ministerstwo planuje utworzyć nowoczesną interaktywną platformę, która łączyć będzie pracodawców z obywatelami Ukrainy poszukującymi pracy stałej lub dorywczej?
3. Jakie działania podjęło dotychczas Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej w powiatowych urzędach pracy, aby ułatwić znalezienie pracy Ukraińcom?

Monitoring sytuacji Ukraińców w Polsce

Odpowiedź Minister Marleny Maląg wpłynęła dnia 21 kwietnia 2022 roku. Odpowiadając na pytanie pierwsze, Minister wskazuje, że od 24 lutego 2022 roku "na bieżąco monitoruje sytuację obywateli Ukrainy m.in. poprzez dostęp do informacji z wojewódzkich i powiatowych urzędów pracy na temat osób rejestrujących się jako osoby bezrobotne i poszukujące pracy oraz powiadomień pracodawców o powierzeniu pracy obywatelom Ukrainy. Informacje te są aktualizowane każdego dnia i pozwalają na stałe na monitorowanie sytuacji obywateli Ukrainy oraz podejmowanie stosownych działań. Wg informacji zgłaszanych przez pracodawców obywatele Ukrainy najczęściej podejmują pracę jako pracownicy wykonujący prace proste w przemyśle, pakowacze, magazynierzy, sprzedawcy, pomoce kuchenne, pracownicy sprzątający, hotelowi i pracownicy gastronomii. Są to jednocześnie zawody, w których wpływa najwięcej ofert pracy do powiatowych urzędów pracy, z których mogą korzystać obywatele Ukrainy."

Ułatwienia w znalezieniu pracy przez Ukraińców

Natomiast w odniesieniu do pytania drugiego i trzeciego Minister wskazuje, że od 24 lutego 2022 roku podjęto "szereg działań na rzecz udzielania skutecznej pomocy dla obywateli Ukrainy szukających w Polsce schronienia przed wojną. Pomoc realizowana jest na wielu płaszczyznach, w tym obejmuje rozwiązania legislacyjne i systemowe w zakresie zagwarantowania bezpieczeństwa, miejsca pobytu, zaspokojenia potrzeb bieżących, stworzenia realnej szansy i warunków na integrację społeczną i zawodową."

Zgodnie z nowymi przepisami każdy obywatel Ukrainy może podejmować pracę na takich samych zasadach jak obywatel Polski. Istnieje również możliwość rejestracji w urzędzie pracy jako bezrobotny lub poszukujący pracy oraz uzyskania pomocy w znalezieniu pracy. Na stronie www.praca.gov.pl udostępniono formularz rejestracyjny w języku ukraińskim.

Ponadto, w powiatowych urzędach pracy powstały specjalne punkty obsługi obywateli Ukrainy, gdzie udzielana jest im niezbędna pomoc. Udostępnia się tam również materiały w języku ukraińskim dotyczące poszukiwania pracy.

Szeroką pomoc z zakresu aktywizacji zawodowej oferują urzędy pracy. Ukraińcy korzystają z usług polskiego rynku pracy takich jak: pośrednictwo pracy, poradnictwo zawodowe, szkolenia z języka polskiego, inne szkolenia zawodowe.

Pracodawcy mogą zgłaszać oferty pracy dla Ukraińców, a urzędy pracy tłumaczą ich ogłoszenia o pracę na język ukraiński. Wszystkie tego typu oferty oznaczane są flagą Ukrainy i można je znaleźć w Centralnej Bazie Ofert Pracy – www.oferty.praca.gov.pl. Dzięki funkcji automatycznego tłumacza obywatele Ukrainy mogą przeglądać również oferty pracy w języku polskim.

Uproszczona została również procedura zatrudniania obywateli Ukrainy. Pracodawca musi jedynie zgłosić fakt zatrudnienia Ukraińca na portalu www.praca.gov.pl. Ma na to 14 dni. Minister Marlena Maląg poinformowała, że do 13 kwietnia 2022 roku pracodawcy przesłali w ten sposób ponad 62 tys. powiadomień o powierzeniu pracy obywatelom Ukrainy. Natomiast po stronie obywatela Ukrainy nie ma żadnych obowiązkowych formalności.

Dodatkowo pracodawca zatrudniający obywateli Ukrainy może uzyskać wsparcie finansowe na ich kształcenie ustawiczne ze środków KFS (Krajowego Funduszu Szkoleniowego). Środki te można przeznaczyć m.in. na kursy np. językowe, studia podyplomowe, egzaminy, w których wezmą udział pracownicy z inicjatywy pracodawcy lub za jego zgodą. W związku z powyższym uruchomiono rezerwę Krajowego Funduszu Szkoleniowego.

Program aktywizacyjny "Razem Możemy Więcej"

Co więcej, uruchomiono specjalny Program Aktywizacyjny dla Cudzoziemców „Razem Możemy Więcej” na lata 2022-2025. Jego celem jest "aktywizacja zawodowa, integracja i aktywność społeczna cudzoziemców, którzy legalnie przebywają w Polsce, a którzy spotykają się z trudnościami m.in. w znalezieniu zatrudnienia, czy barierą językową i integracyjną w społeczeństwie. Budżet programu to 40 mln zł. Na ogłoszony konkurs wpłynęło do Ministerstwa blisko 900 ofert w ramach programu, które aktualnie są poddawane ocenie."

Środki z Funduszu Pracy i Europejskiego Funduszu Społecznego

Ponadto, "ostatnia nowelizacja ustawy z dnia 12 marca 2022 r. o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2022 r. poz. 583, z późn. zm.) umożliwia dodatkowo:

• ponoszenie wydatków z Funduszu Pracy i środków Europejskiego Funduszu Społecznego na aktywne docieranie z informacją o możliwościach wsparcia do osób, które dotychczas nie zarejestrowały się w urzędzie, a które potencjalnie byłyby zainteresowane ofertą urzędów pracy. Wprowadzenie tych przepisów w obecnej sytuacji przyniesie bezpośredni efekt w postaci dotarcia z ofertą pomocy do uchodźców z Ukrainy, którzy nie są zarejestrowani jako osoba bezrobotna lub poszukująca pracy;
• finansowanie z Funduszu Pracy kosztów związanych z organizowaniem giełd pracy i targów pracy w celu prowadzenia pośrednictwa pracy, co umożliwi urzędom pracy organizację większej niż dotychczas liczby spotkań pracodawców z kandydatami do pracy, w tym obywateli Ukrainy niezależnie od tego, czy są zarejestrowani jako osoba bezrobotna lub poszukująca pracy;
• finansowanie kosztów postępowania nostryfikacyjnego lub postępowania w sprawie potwierdzenia ukończenia studiów na określonym poziomie. Uznanie dyplomu ukończenia studiów zdobytego w Ukrainie za równoważny odpowiedniemu polskiemu dyplomowi i tytułowi zawodowemu pozwoli na bardziej efektywną integrację obywateli Ukrainy na polskim rynku pracy."

Dostosowanie do obywateli Ukrainy serwisów internetowych

Kolejnym ułatwieniem dla obywateli Ukrainy jest dostosowanie do języka ukraińskiego ogólnodostępnych i bezpłatnych serwisów internetowych:

• "Centralna Baza Ofert Pracy (i aplikacja mobilna ePraca) https://oferty.praca.gov.pl, która umożliwia samodzielne wyszukiwanie i filtrowanie ofert pracy, giełd i targów pracy, szkoleń z języka polskiego, szkoleń zawodowych, szkoleń w ramach poradnictwa zawodowego itd. Portal umożliwia automatyczne tłumaczenie na język ukraiński wszystkich ofert pracy. Ponadto możliwe jest filtrowanie ofert pracy, w których pracodawcy wyrazili szczególne zainteresowanie zatrudnieniem obywatela Ukrainy. Oferty dostępne są również w aplikacji ePraca. Obywatele Ukrainy mogą również założyć konto i otrzymywać newslettery z informacjami o dopasowanych dla nich ofertach pracy;
• portal Zielona Linia https://zielonalinia.gov.pl został w całości przetłumaczony na język ukraiński. W działającej w ramach portalu Infolinii – nr tel. 19524, zatrudnionych zostało 4 dodatkowych konsultantów ze znajomością języka ukraińskiego. Wydłużony został czas pracy Infolinii do godz. 20. Z Zieloną Linią można skontaktować się przez telefon, czat, Messenger, e-mail oraz formularze kontaktowe. Usługi Zielonej Linii szczególnie dedykowane obywatelom Ukrainy to: informacje nt. pobytu i pracy obywateli Ukrainy, informacje nt. procedury rejestracji w urzędzie pracy, informacje o formach wsparcia z urzędu pracy, wyszukiwanie ofert pracy, pomoc w obsłudze formularzy elektronicznych serwisu praca.gov.pl, przez który klienci urzędów pracy realizują sprawy w urzędzie pracy. Na portalu dostępna jest również funkcja przetłumaczenia CV z języka ukraińskiego na język polski;
• portal Publicznych Służb Zatrudnienia https://www.psz.praca.gov.pl, który zawiera specjalną sekcję z informacjami dla obywateli Ukrainy nt. dostępnego wsparcia ze strony urzędów pracy w Polsce, w tym dotyczącą podjęcia pracy. Wortal dostępny jest w języku ukraińskim;
• serwis usług elektronicznych urzędów pracy https://www.praca.gov.pl, który umożliwia zdalne składanie wniosków m. in. o rejestrację w urzędzie pracy jako osoba bezrobotna lub poszukująca pracy. Formularz rejestracji został przetłumaczony na język ukraiński."

Infolinia i mail dla pracodawców

Aby dodatkowo ułatwić pracodawcom zatrudnienie obywateli Ukrainy, uruchomiono dnia 8 marca 2022 roku specjalną infolinię – nr 22 245 61 05 oraz skrzynkę email dla pracodawców – [email protected]. Obsługiwane są przez pracowników Ministerstwa. Dzięki nim pracodawcy mogą uzyskać informacje o zgłaszaniu ofert pracy do urzędów pracy oraz o zasadach zatrudniania obywateli Ukrainy.

Baza CV obywateli Ukrainy

Minister Marlena Maląg dodaje, że Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej współpracuje z Kancelarią Prezesa Rady Ministrów w pracach nad przygotowaniem specjalnej bazy CV obywateli Ukrainy zainteresowanych podjęciem pracy, do której dostęp uzyskają pracodawcy poszukujący kandydatów do pracy.